Судова-экспертная калегія праводзіць экспертызы будаўнічых паслуг у судовым і дасудовым парадку, у тым ліку і даследаванні прычын утварэння цвілі ў будынках і збудаваннях.

Цвіль – гэта налёт, які ўтвараецца цвільнымі грыбамі на розных паверхнях. Лічыцца, што ідэальныя ўмовы для з'яўлення і распаўсюджвання цвільнага грыбка - пакаёвая тэмпература ва ўмовах падвышанай вільготнасці і неэфектыўнай вентыляцыі.

Цвільны грыбок распаўсюджваецца па паветры ў выглядзе мікраскапічных спор, а пры трапленні на сырую паверхню ён прарастае найтонкімі ніткамі (міцэліем).

Гэтак жа варта адзначыць той факт, што асноватворным фактарам утварэння цвільнага грыбка з'яўляецца вільгаць. Як вядома з экспертнай практыкі Судова-экспертнай калегіі, усе будаўнічыя канструкцыі і матэрыялы ў той ці іншай ступені ўтрымліваюць вільгаць. У фасадных панэлях і перакрыццях з бетону вільгаць утвараецца ў выніку кандэнсацыі, гэта значыць асядае на паверхнях сцен і столяў у выглядзе дробных кропелек. Кандэнсат - вынік рознасці тэмператур паверхні і паветра, што прымыкае да яе. Ён можа з'явіцца ў халодную пару года з-за неналежнага тэхнічнага стану межпанельных швоў і канструкцыі сцен, патрабаванні да якіх прадугледжаныя праектным рашэннем (цеплатэхнічным разлiкам), альбо іх пашкоджаннем (разбурэннем) у працэсе эксплуатацыі.

Пранікненне вільгаці ў будаўнічыя канструктыўныя элементы праз поры, адтуліны, расколіны або негерметычныя швы будынкаў звонку, у выглядзе атмасферных ападкаў або адталых вод, дабратворна ўплывае на вырастанне цвільнага грыбка. Яго з'яўленне на неабароненых (на тых, што не маюць біяцыдную абарону) матэрыялах у гэтым выпадку немінуча. Канструктыўная вільготнасць першапачаткова ў мінімальнай колькасці прысутнічае ў канструкцыях і можа назапашвацца як на стадыі іх вытворчасці, гэтак і падчас эксплуатацыі. Назапашванне вільгаці магчыма з-за незбалансаванага паветраабмену памяшкання. Яшчэ адна з прычын з'яўлення вільгаці - працёк інжынерных камунікацый. На колькасць грыбоў уплываюць розныя варыяцыі ўнутранага асяроддзя памяшканняў, якія забяспечваюць асяроддзе для росту іх рознай колькасці.

Цвільны грыбок можа дэструктыўна ўздзейнічаць практычна на любы матэрыял. Ён лёгка разбурае лакафарбавыя пакрыцці, выфарбоўвае цэглу, цэмент і бетон. Пры праяве цвільнага грыбка на паверхні будаўнічых канструктыўных элементаў, яго размнажэнне суправаджаецца бачным ростам, а паражаны матэрыял становіцца крыніцай спор цвілі, таму першай прыкметай цвільнага забруджвання становіцца з'яўленне яе спор у паветры. Як радыяцыя або цяжкія металы нябачна ўздзейнічаюць на арганізм, гэтак і цвіль уздзейнічае на чалавека, яго здароўе і жыллё. Таму пры выяўленні слядоў цвільнага грыбка рэкамендуецца ў тэрміновым парадку прыняць наступныя меры па яго ліквідацыі:

• паменшыць вільготнасць унутры жылля (эфектыўнае ацяпленне пакояў у будынку ўзімку, адсутнасць у памяшканнях бялізны, якая сушыцца, рамонт бягучых інжынерных сістэм, меншая колькасць пакаёвых раслін);
• забяспечыць максімальную вентыляцыю (больш частае адчыненне вокнаў, павялічаная вентыляцыя ваннага пакоя);
• правесці экстранную ліквідацыю ачагоў цвілі.

У ходзе правядзення даследавання экспертамі Судова-экспертнай калегіі могуць быць выяўлены наступныя прычыны ўтварэння цвілі:

• пранікненне вільгаці праз швы і стыкі сценавых панэляў, яе канцэнтрацыя ў порах канструктыўных элементаў памяшканняў дадзенай кватэры і непасрэднае ўздзеянне на элементы аздаблення;
• увільгатненне канструкцый працёкамі трубаправодаў інжынерных камунікацый у месцы размяшчэння аб'екта даследавання і іх неналежная эксплуатацыя;
• увільгатненне канструкцый працёкамі трубаправодаў інжынерных камунікацый у месцы размяшчэння аб'екта даследавання і неналежная работа выцяжной вентыляцыі з натуральным пабуджэнне ў памяшканнях ваннага пакоя і санвузла.

Абследаванне аб'екта ў Судова-экспертнай калегіі праводзіцца метадам візуальнага агляду стану аб'екта і неабходных кантрольных абмераў з фіксацыяй вынікаў на месцы, а таксама, пры неабходнасці, з адборам узораў адмыслоўцамі лабараторыі ДзНУ «Інстытут эксперыментальнай батанікі імя. В.Ф.Купрэвіча НАН Беларусі» матэрыялаў з цвільнымі грыбамі са сцен памяшканняў аб'екта даследавання.

У рамках даследавання, пры неабходнасці, таксама праводзіцца мікрабіялагічнае даследаванне (мікраскапіраванне саскрэбаў з паражаных паверхняў, вылучэнне ў культуру сабраных грыбоў і вызначэнне іх віда), вынікам якога з'яўляецца заключэнне аб відавом складзе грыбной флоры.

На вырашэнне экспертызы па даследаванню прычын утварэння цвілі ставяцца наступныя пытанні:

• Якая прычына ўтварэння цвілі (грыбка) у памяшканні?
• Якія работы неабходна правесці з мэтай ліквідацыі прычын уватрэння названага ў жыллёвым памяшканні загана, які ў гэтым выпадку кошт работ?
• Які кошт аднаўленчага рамонту кватэры, што паражаная цвіллю (грыбком) у выніку падвышанай вільготнасці?

Пракансультавацца па пытаннях правядзення даследавання прычын утварэння цвілі ў Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11А, 4-ы паверх

або па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 75; +375 (17) 317 04 76; +375 (44) 588 60 11.

© А.В.Пятрэнка

Судова-экспертная калегія праводзіць у судовым і дасудовым парадку экспертызы ўсіх відаў фундаментаў.

Фундамент - гэта апорная канструкцыя, частка будынка, збудавання, якая ўспрымае ўсе нагрузкі ад вышэйлеглых канструкцый і размяркоўвае іх па падмурку. Даўгавечнасць і бяспека будынка або збудавання напрамую залежаць ад спраўнага стану фундамента. У працэсе працяглай эксплуатацыі, а таксама ў выніку памылак, якія былі дапушчаныя пры праектаванні і будаўніцтве, у падмурку ўзнікаюць дэфармацыі, з'яўляюцца расколіны і іншыя прыкметы разбурэння. Нездавальняючы стан падмурка можа прывесці да аварыйнага стану, а ў асабліва цяжкіх выпадках і да разбурэння будынка або збудавання.

Адмыслоўцы Судова-экспертнай калегіі праводзяць экспертызы наступных відаў фундаментаў:

• фундаментных бетонных блокаў (ФБС);
• бетонных;
• маналітных жалезабетонных;
• плітных.

У ходзе правядзення экспертызы фундаментаў эксперты даследуюць наступныя параметры:

1. Вызначэнне якасці фундаментных будаўнічых бетонных блокаў:
   • ужытак адпаведнага стандартам матэрыялу;
   • выяўленне адхіленняў ад разбіўных праектных восяў;
   • адхіленне ад гарызантальнасці, вертыкальнасці, прамалінейнасці (роўнасці) збудаванай канструкцыі фундамента;
   • велічыня перападу паміж сумежнымі блокамі;
   • наяўнасць гарызантальнай і вертыкальнай гідраізаляцыі;
   • фактычны знешні выгляд паверхні збудаванай канструкцыі (наяўнасць расколін, адколаў, выбоін, ракавін);
   • вызначэнне велічыні, таўшчыні швоў паміж блокамі.
2. Вызначэнне якасці паверхні і вонкавага выгляду маналітных, бетонных і жалезабетонных фундаментаў:
   • вызначэнне класа паверхні;
   • вызначэнне фактычнага вонкавага выгляду паверхні (наяўнасць ракавін, адбіткаў шчытоў і элементаў апалубкі, агаленне арматурных фіксатараў у ніжняй зоне, элементаў мацавання пластмасавых канструкцый, наплываў, выступаў, западзін).
3. Вызначэнне якасці фундаментаў з жалезабетонных пліт перакрыцця:
   • памерная велічыня перападу у стыку пліт;
   • заладка швоў (стыкаў) паміж плітамі;
   • фактычны знешні выгляд паверхні пліт з боку сцен (наяўнасць ракавін, адколаў, месцаў з аголенай арматурай, наяўнасць участкаў з адслаеннем ахоўнага пласта).

Парушэнні патрабаванняў, якія прад'яўляюцца да дадзеных паказчыкаў, будуць лічыцца дэфектамі майстравання фундамента.

Зыходзячы з аналізу экспертнай практыкі можна адзначыць, што большасць дэфектаў фундаментаў маюць вытворчы характар, які абумоўлены парушэннем патрабаванняў тэхнічных нарматыўных прававых актаў і праектнай дакументацыі.

Абследаванні фундамента будынка могуць выконвацца як у працэсе яго ўзвядзення, гэтак і пры рэканструкцыі або капітальным рамонце будынка. Экспертыза фундамента ў Судова-экспертнай калегіі праводзіцца метадам візуальнага агляду стану аб'екта і неабходных кантрольных абмераў і вымярэнняў з фіксацыяй вынікаў на месцы. Інструментальнае абсталяванне, якое выкарыстоўваецца пры правядзенні агляду, у належным парадку праходзіць перыядычную дзяржаўную паверку (каліброўку), усе вымярэнні і выпрабаванні праводзяцца навучанымі супрацоўнікамі, якія маюць значны досвед гэткіх работ.

На вырашэнне экспертызы фундаментаў ставяцца наступныя пытанні:

• Вызначыць якасць узвядзення фундамента (сцен цокальнага паверху) жыллёвага дома.
• Вызначыць фактары, якія абумовілі ўтварэнне дэфектаў.
• У выпадку выяўлення няякасна выкананых работ і неадпаведнасцяў вызначыць кошт рамонтных работ, якія неабходныя для іх ліквідацыі.

Пракансультавацца па пытаннях правядзення экспертызы якасці выкананых прац па майстраванні фундамента ў Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11А, 4-ы паверх

або па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 75; +375 (17) 317 04 76; +375 (44) 588 60 11.

© А.В.Пятрэнка

Аб'ектам даследавання экспертызы з'яўляецца вынік выканання будаўніча-мантажных і іншых адмысловых работ па ўзвядзенню аб'екта долевага будаўніцтва (кватэр) і правядзення ўнутраных аздобных работ. Пры гэтым варта адзначыць, што прыманню падлягаюць як кватэры без аздаблення, гэтак і з аздабленнем.

У першым выпадку (пры прыёмцы кватэры без аздаблення) аб'ектамі даследавання з'яўляюцца наступныя работы:

1. падрыхтоўка сцен пад аздабленне з майстраваннем тынкавальнага пакрыцця;
2. падрыхтоўка канструкцыі столі пад аздабленне (кладка пліт перакрыцця, майстраванне паверхні маналітнага перакрыцця);
3. запаўненне праёмаў аконнымі блокамі;
4. наяўнасць устаноўкі дадатковага абсталявання, а менавіта:
   • электрычнага званка;
   • кнопкі званка;
   • індывідуальных лічыльнікаў уліку вады, электраэнергіі, цеплазабеспячэння;
   • супрацьпажарных апавяшчальнікаў;
   • тэрмарэгулятараў сістэмы ацяплення;
   • фурнітуры запаўнення аконных і дзвярных праёмаў;
5. шкленне балконаў, лоджый;
6. усталяванне ўваходных дзвярэй;
7. майстраванне інжынерных сетак, якое ўлучае у сябе:
   • майстраванне сістэмы ацяплення;
   • майстраванне вадаправода;
   • майстраванне каналізацыі;
   • майстраванне вентыляцыі;
   • майстраванне электрычнай разводкі;
   • майстраванне тэлефанізацыі і тэлефікаціі.

У выпадку прымання кватэр з аздабленнем экспертамі Судова-экспертнай калегіі таксама даследуюцца наступныя віды работ:

• аздабленне канструкцый сцен (афарбоўка, абклейванне шпалерамі, нанясенне дэкаратыўнай тынкоўкі, абліцоўванне керамічнай пліткай);
• майстраванне падлогавага пакрыцця (лінолеум, паркет, ламінат, пакрыццё з керамічнай пліткі);
• аздабленне канструкцый столі (майстраванне падвеснай столі з гіпса-кардонных лістоў кшталту «Armstrong», майстраванне нацяжной столі, афарбоўка столі);
• запаўненне праёмаў дзвярнымі блокамі;
• усталяванне электратэхнічных прыладаў (разеткі, выключальнікі, свяцільні);
• усталяванне санітарна-тэхнічных прыладаў (унітазы, ракавіны, краны, змяшальнікі, душавыя, ванныя, змеявікі).

Пры комплексным прыманні кватэры праводзіцца даследаванне ўсіх вышэйапісаных аб'ектаў, а ў выпадку ўзнікнення ў замоўцы пытанняў па асобных відах работ - праводзяцца даследаванні канкрэтных відаў работ.

Абследаванне аб'ектаў экспертызы ў Судова-экспертнай калегіі праводзіцца метадам візуальнага агляду стану аб'екта і неабходных кантрольных абмераў і вымярэнняў з фіксацыяй вынікаў на месцы. Інструментальнае абсталяванне, якое выкарыстоўваецца пры правядзенні агляду, у належным парадку праходзіць перыядычную дзяржаўную паверку (каліброўку), усе вымярэнні і выпрабаванні праводзяцца навучанымі супрацоўнікамі, якія маюць значны досвед гэткіх работ.

Па выніках фактычнага агляду аб'екта экспертамі праводзіцца даследаванне выяўленых фактычных вынікаў на адпаведнасць патрабаванням тэхнічных нарматыўных прававых актаў.

Па выніках праведзенага даследавання выяўляюцца неадпаведнасці і дэфекты, вызначаецца іх класіфікацыя і характар, а таксама праводзіцца абгрунтаванне згодна з патрабаваннямі дзеючых тэхнічных нарматыўных прававых актаў.

На вырашэнне экспертызы якасці выкананых работ пры прыманні кватэр ставяцца наступныя пытанні:

• Ці адпавядаюць выкананыя будаўніча-мантажныя і іншыя адмысловыя работы пры будаўніцтве (рамонце) кватэры ўмовам пагаднення?
• Ці адпавядаюць выкананыя будаўніча-мантажныя і іншыя адмысловыя работы пры будаўніцтве (рамонце) кватэры патрабаванням тэхнічных нарматыўных прававых актаў?
• У чым выяўляюцца неадпаведнасці, якая іх прычына і кошт ліквідацыі?

Пракансультавацца па пытаннях правядзення экспертызы якасці выкананых работ пры прыманні кватэр у Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11А, 4-ы паверх

або па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 75; +375 (17) 317 04 76; +375 (44) 588 60 11.

© А.В.Пятрэнка

Судова-экспертная калегія праводзіць экспертызы ўсіх відаў трубаправодаў.

Трубаправоды пара і гарачай вады з'яўляюцца неад'емнай часткай любой сістэмы энергазабеспячэння, водазабеспячэння, ацяплення і ўжываюцца для транспарціроўкі вады і перагрэтага пару. У склад трубаправодаў пара і гарачай вады ўваходзяць трубы, фасонныя часткі да іх, трубаправодная арматура, іншыя элементы. Пры вырабе трубаправодаў пара і гарачай вады ў залежнасці ад прызначэння трубаправода і параметраў яго работы (тэмпература і ціск асяроддзя) выкарыстоўваюць розныя матэрыялы (сталі, чыгуны, палімерныя матэрыялы і інш.).

У працэсе эксплуатацыі трубаправодаў пара і гарачай вады на іх дзейнічаюць тэмпературныя, механічныя (знешнія і ўнутраныя) і хімічныя (карозія) нагрузкі, у сувязі з чым магчыма ўзнікненне аварыйных сітуацый і інцыдэнтаў.

З экспертнай практыкі Судова-экспертнай калегіі, асноўнымі прычынамі аварый і пашкоджанняў на трубаправодах пара і гарачай вады з'яўляюцца:

• недапушчальнае знешняе ўздзеянне на элементы трубаправода (механічныя пашкоджанні);
• парушэнне правілаў падлучэння і мантажу (некваліфікаванае злучэнне элементаў трубаправодаў з дапамогай зваркі, фланцаў і г.д.);
• вонкавая і ўнутраная карозія трубаправодаў па прычыне неналежнай якасці матэрыялу труб або неналежнай падрыхтоўкі асяроддзя транспартавання (РН асяроддзя, калянасць, тэмпература), каразійнае парэпанне пад напругай, шчылінная карозія і лакальнае каразійнае ўздзеянне (мікробная карозія, пітынгавая карозія і інш.), эрозія пры кавітацыі, эразійная карозія);
• вытворчыя дэфекты пры вырабу труб і абсталявання на заводах (неадпаведнасць канструктарскай дакументацыі на трубаправоды і іх элементы; памылкі ў праектнай дакументацыі на трубаправоды (на іх мантаж, рэканструкцыю, мадэрнізацыю і мадыфікаванне), неадпаведнасць праектнай дакументацыі патрабаванням тэхнічнага заканадаўства;
• недапушчальныя дзеянні персаналу пры эксплуатацыі трубаправодаў (парушэнне інструкцый па ахове працы і правілаў эксплуатацыі трубаправодаў).

Найбольш часта пры правядзенні экспертызы трубаправодаў пара і гарачай вады на вырашэнне ставяцца наступныя пытанні:

• Якія прычыны разбурэння (пашкоджання) трубаправода?
• Ці адпавядае якасць матэрыялу (зварачных, мантажных работ) патрабаванням тэхнічных нарматыўных прававых актаў?
• Ці мела месца парушэнне правілаў эксплуатацыі тэхналагічных трубаправодаў і знаходзяцца яны ў прычынна-следчай сувязі з узнікненнем аварыі (інцыдэнту)?

Экспертыза трубаправодаў пара і гарачай вады ў Судова-экспертнай калегіі вырабляецца кваліфікаванымі экспертамі ў галіне майстравання і бяспечнай эксплуатацыі трубаправодаў пара і гарачай вады, а таксама адмыслоўцамі ў галіне неразбуральнага кантролю.

Для правядзення экспертызы трубаправодаў пара і гарачай вады пажадана прадастаўленне ў распараджэнне экспертаў Судова-экспертнай калегіі найбольш поўнага камплекта канструктарскай праектнай і эксплуатацыйнай дакументацыі. У асобных выпадках, напрыклад, у выпадку правядзення неразбуральнага кантролю зварных злучэнняў візуальным, капілярным і ультрагукавым метадамі, неабходна правядзенне падрыхтоўкі доследных паверхняў да агляду, а менавіта: зачысткі, зняцця ізаляцыі і інш.

У выпадку патрэбы пры правядзенні экспертызы трубаправодаў пара і гарачай вады адмыслоўцамі Судова-экспертнай калегіі вырабляюцца інжынерныя трываласныя разлікі. Разлікі трываласных уласцівасцяў трубаправодаў пара і гарачай вады праводзяцца з дапамогай ліцэнзійнага праграмнага забеспячэння - сістэмы аўтаматызаванага праектавання КОМПАС 3D-V16 з сістэмай трываласнога аналізу APM FEM.

Пракансультавацца па пытаннях правядзення экспертызы трубаправодаў пара і гарачай вады ў Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11а, 4-ы паверх

або па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 75; +375 (17) 317 04 76; +375 (29) 656 60 11; +375 (44) 588 60 11.

© А.Ю.Борахаў

Адмыслоўцы Судова-экспертнай калегіі праводзяць вібрацыйную дыягностыку, якая адносіцца да аднаго з відаў неразбуральнага кантролю.

Адным з аб'ектаў вібрадыягностыкі з'яўляюцца розныя сістэмы, якія складаюцца з рухавіка і прывада.

Пры правядзенні вібрацыйнай дыягностыкі электрарухавікоў і дызель-генератараў адмыслоўцамі Судова-экспертнай калегіі праводзяцца вымярэнні наступных параметраў:

• сярэднеквадратовае значэнне паскарэння;
• сярэднеквадратовае значэнне хуткасці;
• сярэднеквадратовае значэнне перамяшчэння.

Вымярэнні праводзяцца для сістэм пры рабочай тэмпературы, намінальнай частаце кручэння генератара ў рэжымах нулявой і намінальнай магутнасці. Калі рэжым намінальнай магутнасці для дадзенага электраагрэгата недасяжны, вымярэнні праводзяцца ў рэжыме максімальна дасягальнай магутнасці. Перавагай вібрадыягностыкі з'яўляецца тое, што для атрымання вынікаў няма неабходнасці спыняць абсталяванне, якое працуе, і праводзіць яго разборку з мэтай вывучэння ўнутранай канструкцыі.

Зыходзячы з аналізу экспертнай практыкі Судова-экспертнай калегіі, асноўнымі дэфектамі, якія можна выявіць пры правядзенні вібрадыягностыкі электрарухавікоў і дызель-генератараў, з'яўляюцца:

• парушэнне сувоснасці валаў рухавіка і прывада;
• люфты і біццё ў злучальных элементах;
• неадпаведнасць усталявальных і далучальных памераў;
• неналежнае ўсталяванне вібраамартызатараў.

Вынікі вымярэнняў, атрыманыя ў ходзе правядзення вібрадыягностыкі электрарухавікоў і дызель-генератараў, дазваляюць рабіць высновы аб бягучым вібрацыйным стане аб'екта вібрадыягностыкі і ўзаемным уплыве вібрацыі яго кампанентаў.

Спецыялістамі Судова-экспертнай калегіі робіцца, ў тым ліку, вібрацыйная дыягностыка тэхнічнага стану газавых і дызельных электрастанцый вытворчасці заводаў Caterpillar з наступнай падрыхтоўкай і выдачай тэхнічнага справаздачы па вібрацыйны стане сілавых установак.

Замовіць правядзення вібрацыйнай дыягностыкі ў Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11а, 4-ы паверх

або па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 76; +375 (44) 588 60 11, +375 (29) 109 60 11