Псіхалагічная экспертыза, у тым ліку даследаванне на паліграфе з'яўляецца вельмі эмацыйна напружаным і энергазатратным мерапрыемствам для апытанай асобы, таму ноччу перад даследаваннем трэба як мага лепш выспацца. На працягу сутак да даследавання варта ўстрымацца ад ужывання спіртных напояў і наркатычных рэчываў, а таксама ад прыёму лекаў, прымяненне якіх не прадпісана лечачым урачом і не ажыццяўляецца на пастаяннай аснове. У выпадку бессані ўначы перад даследаваннем лепш устрымацца ад снатворнага, бо падчас даследавання высокая верагоднасць адрознення псіхалагічных рэакцый ад нармальных, што можа быць трактавана спецыялістам як медыкаментознае процідзеянне праверцы.
Таксама непасрэдна перад даследаваннем варта ўстрымацца ад ужывання як заспакойлівых, так і танізавальных прэпаратаў, нягледзячы на высокае пачуццё хвалявання ці трывогі. Працэдура псіхалагічнай экспертызы з'яўляецца для арганізма значным стрэсам, таму ў самы адказны момант даследавання псіхатропныя рэчывы могуць з арганізмам апытанай асобы згуляць злы жарт, ад неадэкватнага эмацыйнага стану на пытанні эксперта да поўнай страты сіл, што ў лепшым выпадку прывядзе да паўторнай працэдуры праверцы. Калі звычайна па раніцах Вы п'яце гарбату ці каву, то раніцай перад даследаваннем трэба выпіць Ваш каханы танізавальны напой як звычайна, у традыцыйным аб'ёме спажывання, без якіх-небудзь празмернасцяў ці абмежаванняў. Тыя ж рэкамендацыі прымяняюцца і да тытунекурэння. Не варта ні адмаўляцца ад сваіх звычак, ні выкурваць паўпачкі цыгарэт перад праверкай, бо ў адваротным выпадку вынік экспертызы можа апынуцца нечаканым для самай апытанай асобы.
Варта ўлічваць, што псіхалагічная экспертыза - яшчэ і працяглае мерапрыемства, якое доўжыцца не менш за тры гадзіны, таму перад самім даследаваннем пажадана даволі сытна паесці, каб не адцягвацца на пачуццё голаду. Таксама на экспертызу рэкамендуецца ўзяць з сабой пітную ваду, пажадана негазаваную і без фарбавальнікаў і іншых хімічных дабавак, каб пры хваляванні падэкспертны мог наталіць смагу, але ўжываемы напой не выклікаў непажаданых рэакцый у стрававальнай сістэме. Як правіла, бутэлькі пітной вады аб'ёмам 0,5 л цалкам дастаткова для працэдуры даследавання. Каб выключыць прыём псіхаактыўных прэпаратаў падчас правядзення псіхалагічнай экспертызы, неабходна прынесці бутэльку з непарушанай завадской укупоркай і адкрыць бутэльку ў прысутнасці эксперта, інакш апошні не дазволіць пітво з прынесенай ёмістасці.
Калі пры правядзенні экспертызы плануецца правядзенне праверкі пры дапамозе кантактнага паліграфа, то трэба ўважліва паставіцца да падбору свайго адзення. У пакоях для даследавання падтрымліваецца камфортная тэмпература (21 ± 3 °С). Не варта апранаць цеснае адзенне ці абутак, асабліва гэта адносіцца да гарсэтаў ці цесных бюстгальтараў, якія перашкаджаюць свабоднаму дыханню, а таксама да розных уцягвальных сродкаў для карэкцыі фігуры. З улікам таго, што сучасныя датчыкі дыхання і артэрыяльнага ціску даволі адчувальныя, таму апранаюцца па-над адзеннем, не варта пры выбары гардэроба перад праверкай на паліграфе аддаваць перавагу пухнатым і тоўстым кофтам, швэдарам і таму падобнае, надзетым на ніжнюю бялізну або голае цела, каб у час праверкі не выклікаць пачуццё няёмкасці ў сябе ці паліграфолага. Выбраныя адзенне і абутак павінны быць зручнымі, каб у іх было дастаткова камфортна правесці працяглы час псіхалагічнай экспертызы.
Перад псіхалагічнай экспертызай апытаная асоба павінна ведаць мэту даследавання і пытанні, якія хоча паставіць на вывучэнне заказчык экспертызы. Не рэкамендуецца перад самім даследаваннем шукаць у інтэрнэце інфармацыю аб працэдуры даследавання, бо псіхалагічная экспертыза істотна адрозніваецца ад таго, як паказана праверка на паліграфе ў фільмах, тэлешоў ці рэкламных інтэрнэт-роліках, акрамя таго, у інтэрнэце апублікавана шмат відэаматэрыялаў са «шкоднымі» парадамі , пачынаючы ад «дапамогі» паліграфолагу і заканчваючы рэкамендацыямі «як падмануць паліграф». Паліграф - гэта медыка-біялагічны прыбор, які рэгіструе псіхафізіялагічныя рэакцыі апытанай асобы на стрэс, таму «падмануць» можна толькі нізкакваліфікаванага паліграфолага, асабліва калі ў апошняга адсутнічае вышэйшая адукацыя ў галіне псіхалогіі. Правілы карпаратыўнай этыкі забараняюць судовым экспертам дзяліцца сакрэтамі сваёй прафесіі ў публікацыях сродкаў масавай інфармацыі, тым больш у сетцы Інтэрнэт. Як правіла, рэкамендацыямі «як прайсці паліграф» дзеляцца або асобы, якія атрымалі нейкі вопыт праверкі на паліграфе (прычым неабавязкова гэта непасрэдна асабісты вопыт), або мала запатрабаваныя ў прафесійным асяроддзі з прычыны сваёй нізкай кваліфікацыі (пачаткоўцы або бесперспектыўныя) спецыялісты, якія шукаюць любой магчымасці зарабіць. У любым выпадку, парады ад малакампетэнтных людзей не толькі не змогуць дапамагчы прайсці псіхалагічную экспертызу эфектыўна, гэта значыць хутка і рэзультатыўна, але і могуць падштурхнуць спецыяліста да абгрунтаванага ўстанаўлення факту наўмыснага процідзеяння працэдуры праверкі, што ў большасці выпадкаў можа быць эквівалентна прызнанню ўласнай вінаватасці у расследуемай падзеі.
У выпадках правядзення псіхалагічнай экспертызы непаўналетніх дзяцей заказчыку даследавання рэкамендуецца папярэдне азнаёміцца ў эксперта з патрабаваннямі да падрыхтоўкі дзіцяці, асабліва калі малалетні суб'ект экспертызы з'яўляецца ахвярай гвалту.
Заказаць правядзенне спецыяльнага псіхалагічнага даследавання, у тым ліку з выкарыстаннем паліграфа ў Судова-экспертнай калегіі Вы можаце па адрасе: г. Мінск, вул. Жукоўскага, д. 11А, 4-ты паверх
ці па тэлефонах +375 (17) 317 04 71; +375 (17) 317 04 72; +375 (17) 317 04 73; +375 (17) 317 04 74; +375 (17) 317 04 76; ; +375 (29) 109 60 11; +375 (29) 397 31 71; +375 (44) 588 60 11
© К.І.Дадзькоў